21 Aralık Türkçe Eğitim Günü Milli Bayramı kapsamında, Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı Başkanlığı (TİKA)’nın destekleriyle, MATÜSİTEB’in organizasyonunda “Balkanlarda Türk Dili ve Kültürü” sempozyumu düzenlendi.

Üsküp’te düzenlenen sempozyuma Türkiye Cumhuriyeti Üsküp Büyükelçisi Fatih Ulusoy, TİKA Başkan Yardımcısı Dr. Mahmut Çevik, MATÜSİTEB Başkanı Tahsin İbrahim, akademisyenler, eğitimciler, sivil toplum kuruluşları başkanları ve temsilcileri, öğretim üyeleri, okul müdürleri, öğretmenler ve öğrenciler katıldı.   

“Balkanlar, tarihi boyunca farklı milletlerin, dillerin ve kültürlerin harmanlandığı renkli bir mozaik olmuştur”

Sempozyum konuşmalarının öncesinde açılış konuşmasını yapan MATÜSİTEB Genel Başkanı Tahsin İbrahim, bu topraklarda asırlardır kök salmış köklü bir medeniyetin, derin tarihsel bir hafızanın ve zengin kültürel bir mirasın temsilcisi olan dilimiz Türkçenin, bizleri geçmişimizden geleceğimize taşıyan güçlü bir köprü olduğunu ifade etti.

 İbrahim, “Balkanlar, tarihi boyunca farklı milletlerin, dillerin ve kültürlerin harmanlandığı renkli bir mozaik olmuştur. Böylesi bir coğrafyada Türkçemizin varlığını korumak, onu günlük yaşamımızın bir parçası haline getirmek, gelecek nesillere aktarmak büyük bir özveri, kararlılık ve sevda gerektirir.

Ne yazık ki, zaman içinde göçler, siyasi dönüşümler ve küreselleşmenin etkileri anadilimizin Balkanlarda kullanım alanını daraltmıştır. Eğitim kurumlarında ve günlük yaşamında Türkçeyi duymanın güçleşmesine yol açmıştır. Ancak bugün, burada bir araya gelmemiz, bu zorluğun aşılamayacak bir engel olmadığının aksine, ortak çabalarla aşılabilecek bir eşik olduğunu göstermektedir” diyerek, konuşmasını şu şekilde sürdürdü: “Anadilimiz Türkçe, sadece bir iletişim aracı değil, o, millî değerlerimizi tarihsel birikimimizi, geleneklerimizi, inanışlarımızı, edebiyatımızı, müziğimizi, kültürümüzü, tüm inceliklerini kuşaktan kuşağa taşıyan canlı bir hazinedir”.

Çevik: “Balkanlarda doğmuş, birçok şair ve yazar da edebi dünyamızı zenginleştirmiştir”

Türkçenin ve bütünüyle Türk kültürünün, Türk sanat ve edebiyatının Balkanlardaki tüm halkların yaşam biçimlerine, gelenek ve göreneklerine tesir ettiğini vurgulayan TİKA Başkan Yardımcısı Dr. Mahmut Çevik, “Bu tesir aynı zamanda Türkçenin ve Türk kültürünün ne ölçüde büyük ve güçlü olduğunun açık bir göstergesidir” dedi.

Türk kültürünün Balkan coğrafyasında yaygınlaşmasında Âşıklık geleneğinin de önemli bir rol oynadığının altını çizen Çevik, “Hiç şüphesiz bu etkiler ve etkileşimler arasında dil ciddi bir önem taşımaktadır. Türkçeden Balkan dillerine ve Balkan ülkelerinin dillerinden Türkçeye birçok kelime geçmiştir. Yunancada, Sırpçada, Hırvatçada, Boşnakçada, Bulgarcada, Makedoncada, Arnavutçada birçok Türkçe kelime bulunduğu gibi Türkçe de bu dillerden kelimeler almıştır” diye ifade etti.

Dr. Mahmut Çevik, diğerlerinin yanı sıra, “Klasik dönemden modern zamanlara uzanan edebi hayatımızda Balkanlarda doğmuş, birçok şair ve yazar da edebi dünyamızı zenginleştirmiştir. Değerli edebî şahsiyetlerimizin verdiği bu eserler Türkçenin ve bütünüyle Türk kültürünün yaşaması, güçlenerek etkisini arttırması konusunda önemli bir rol ifa etmiştir ve hâlâ etmektedir.

TİKA olarak bugüne kadar Balkanlarda Türk dilinin ve kültürünün varlığını koruması yönünde birçok projeyi hayata geçirdik. Türkiye ile Balkan ülkeleri arasındaki kültürel ilişkilerin güçlenmesine katkı sağlaması yönündeki faaliyetlerimiz yoğunlaşarak devam edecektir. Nitekim birçok etnik unsurun yaşadığı Balkan coğrafyasında barışın hakim ve kalıcı bir şekilde devamı noktasında kültürel ilişkilerin gelişmesi ve güçlenmesi elzemdir” sözlerine yer verdi.

“Benliğimizi, geleneğimizi, kültürümüzü ancak, dilimizi hakkıyla öğrenip öğrettiğimiz zaman muhafaza edebiliriz”

Makedonya’daki Türk toplumunun millî bayramı olan 21 Aralık’ı kutlayan T.C. Üsküp Büyükelçisi Fatih Ulusoy, Türkiye Cumhurbaşkanı’nın selamlarını iletti.

Güzel Türkçemiz, edebiyatımız ve dolayısıyla kültürümüzün kök saldığı bu Balkan topraklarında Türk dili ve kültürünü koruma ve yaşatmaya yönelik yapılan çalışmalar hakkında bilgi ve tecrübe aktarımının son derece önemli olduğuna dikkat çeken Büyükelçi Ulusoy, “Benliğimizi, geleneğimizi, kültürümüzü ancak, dilimizi hakkıyla öğrenip öğrettiğimiz zaman muhafaza edebiliriz. Bu bağlamda, 21 Aralık Türkçe Eğitim Günü’nün arifesinde, muhtelif ülkelerden akademisyenlerimizi bir araya getiren bu sempozyumun düzenlenmesinde emeği geçen TİKA’ya, MATÜSİTEB ve Türk hocalarına teşekkür etmek istiyorum” dedi.

Ulusoy aynı zamanda, “Geleceğimizin teminatı evlatlarımızı, her düzeyde ana dillerinde kaliteli bir eğitim imkânın sağlanması, Türk kimlik ve kültürünün bu ülkede yaşatılması için Türkçemizin nesilden nesile aktarımı çok mühimdir” diye ifade etti.

Türk Dünyasından akademisyenler, Balkanlar’daki Türk Dili ve Kültürünü anlattı

T.C. Cumhurbaşkanlığı Eski Genel Sekreteri Prof. Dr. Mustafa İsen moderatörlüğünde gerçekleşen “Balkanlarda Türk Dili ve Kültürü” sempozyumunun birinci oturumunda konuşmacılar, Kalkandelen Üniversitesi Doğu Dilleri Şarkiyat Bölüm Başkanı Prof. Dr. Süleyman Baki “Geçmişten Geleceğe Türk Dili ve Edebiyatı Çalışmalarında Ortak Çalışma Alanları Kalkandelen Üniversitesi Doğu Dilleri (Şarkiyat) Bölümü Türkoloji Örneği”, Gotse Delçev Üniversitesi Filoloji Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölüm Başkanı Prof. Dr. Mahmut Çelik, “İştip Üniversitesi Türkoloji Bölümünün Tarihçesi”, Üsküp Az. Kiril ve Metodiy Üniversitesi Pedagoji Fakültesi Türkçe Sınıf Öğretmenliği Bölüm Başkanı Prof. Dr. Adnan Kahil, “Kuzey Makedonya’da Türk Dilinde Eğitim ve Bilim; Dün, Bugün ve Yarın”, Aşağı Tuna Araştırma ve Geliştirme Merkezi Başkanı Gülten Abdula, “Romanya’da Türk Kültürünü Yaşatma Mücadelesi”, Prizren Yunus Emre Enstitüsü Okutmanı Dr. Taner Güçlütürk, Yahya Kemal’in Eserlerinde Vatan, Balkanlar ve Üsküp” konularını ele aldı.

Sempozyumun ikinci oturumunda ise, Priştine Üniversitesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölüm Başkanı Prof. Dr. Ergin Jable moderatörlüğünde, Uluslararası Balkan Üniversitesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölüm Başkanı ve Rektör Yardımcısı Doç. Dr. Seyhan Mürtezan İbrahimi, “Bir Toplum Özbilinci, Kültür ve Edebiyat”, Üsküp Az. Kiril ve Metodiy Ünivesitesi Filoloji Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölüm Başkanı Prod. Dr. Osman Emin, “Kuzey Makedonya’da Kültürel Miras Olarak Türkçe Eğitiminin Korunması ve Yaygınlaştırılması”, Priştine Üniversitesi Türk Dili ve Edebiyatı Okutmanı Dr. Fatih Kemik, “Kosova’da Türkçe”, TOBB ETÜ Türk Dili ve Edebiyatı Bölüm Başkanı Prof. Dr. Tuba Işınsu İsen Durmuş da, “Balkanlar’da Türk Varlığı” konularını gündeme getirdi.

Sempozyumun sonunda ise konuşmacılara sertifika takdim edildi.