Kısa bir zaman önce, uzun ve zorlu bir sürecin ardından Doktora eğitimini tamamlayan ve “Kosova’da Çok Dillilik ve Çok Kültürlülükte Türkçe Gazetelerin Önemi-Tan Gazetesi Örneği” konulu tez savunmasını başarıyla savunarak Doktor ünvanını almaya hak kazanan Kosovalı öğretmen-gazeteci Dr. Gülay Krasniç ile doktora eğitim süreci hakkında bir konuşma gerçekleştirdik.
Krasniç, Kosova’nın Prizren kentinde doğdu ve Prizren’de yaşıyor. İlkokul ve lise yıllarında başlayan Türkçe sevgisini pekiştirmek amacıyla, Lisans eğitimini Priştine Üniversitesi Filoloji Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümünde, Yüksek lisans eğitimini de Makedonya’da tamamladı. Bu yıl Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Balkan Çalışmaları Anabilim Dalında Doktora eğitimini tamamladı. Yaşadığı kentte “11 Marsi” Teknik Meslek Lisesinde Türkçe öğretmeni olarak görev yapıyor. Aynı zamanda 2001 yılından bu yana hobi olarak başladığı sunuculuk mesleğini devam ettirerek, TRT başta olmak üzere değişik televizyonlarda belgesel, siyasi ve kültür sanat programları hazırladı ve sundu. Şu anda Prizren'in yerel televizyonu olan Besa Tv'de Türkçe canlı yayınlarında sunucu olarak görev alıyor.
Doktora çalışmanız, teziniz ve savunmanız hakkında bilgi verir misiniz?
Eğitim benim için hep bir tutku idi. Ailem, okumam konusunda her zaman arkamda oldu. Ben de onlara verdiğim sözümü tutmak istedim ve Doktora eğitimine Türkiye’de devam etme kararı aldım. 2020/2021 eğitim yılında Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Balkan Çalışmaları Anabilim Dalında Doktora eğitimine başladım. Bölümüm sayesinde, ülkemde yaşadığım, etrafımda duyduğum anadilim dışında bütün dilleri bir arada eğitim alma fırsatına artık sahiptim. Bu benim için eşsiz bir duyguydu. Uzun ve zorlu bir süreçti ama hocalarımın desteği sayesinde bu zorlu süreci aşarak tez seçme dönemini de tamamlayarak tez savunmasına kadar vardım.
Tez konum hakkında, tez danışman hocam ile birçok defa fikir alışverişinde bulunduk, ikimizin de aklında aslında birçok konu vardı. En sonunda yaşadığım ortamı da içine alan, geniş bir başlık altında tez konumuzu toplamaya karar verdik. Bu sayede, Kosova’daki çok dilli ve çok kültürlülüğü, Türkçe yazılı basını, diller arasında benzerlik ve farklılıkları, diğer araştırmacı hocalarım ve meslektaşlarımın yapmış olduğu çalışmalara ve yazılara ek olarak bizim de çalışmalarımızı ekleyerek güzel bir konu ortaya çıkarmış olduk. Tez savunmam Ocak ayında gerçekleşti ve severek okuduğum bölümde Doktora ünvanını almaya hak kazandım. Gururlu ve mutluyum.
Doktoraya kabul aldıktan sonra akademik çalışmalarınızda karşılaştığınız zorluklar nelerdi?
Bildiğiniz üzere yurt dışında okumak her ne kadar Türk vatandaşı olsak da çok da kolay değil. Ama Türkiye Cumhuriyeti o kadar güçlü bir ülke ki her ülkeden öğrenciye okuma imkanı sunuyor. Dil, din ayrımı yapmadan herkese kucak açıyor. Ben de bunlardan yararlanan öğrencilerden biri oldum. Şanslıyım. Kosova’da öğretmenlik ve gazetecilik yaptığım için derslere gidip gelmem biraz zor oldu ama bütün zorlukları aşmak ve bir an önce amacıma ulaşmak için sınavlarımı ve tez savunma sürecini sırasıyla tamamladım ve en sonunda hedefime ulaştım.
Doktora tezi olarak bu konuyu seçmenizdeki etken neydi?
Bildiğiniz üzere biz Balkanlılar önce anadilimizi duyarız, büyüdükçe arkadaşlarımızdan, eşimizden, dostumuzdan, akrabalarımızdan ve en çok da çalıştığımız ortamdan hep diğer dilleri öğrenerek kendimizi geliştirmeye çalışırız. Bu da bizim birkaç dili aynı anda öğrenmemize katkı sağlamaktadır. Ben tezimin bütün dilleri kapsamasını istedim ve Kosova’da çok dillilik ve çok kültürlülük konusunda yapılan çalışmaları inceledim, daha sonra ek olarak kendi çalışmalarımızı da bunlara eklemeye çalıştım. Bunun yanı sıra konumun bir bölümü olan “Tan” gazetesinin ulaşabildiğim sayılarını, sayılarda yayınlanan eserleri haber konularının yanı sıra dil ve edebi türlerine göre incelemeye çalıştım. Ayrıca Kosova’da gazete okuma alışkanlığını ölçmek için farklı yaş gruplarını içeren anket çalışması uyguladım.
“Tan” gazetesinde görev almış gazetecilerin yanı sıra Kosova’da gazeteciliğin avantaj ve dezavantajlarını değerlendirmek amacıyla Arnavut ve Boşnak gazeteciler ile röportajlar gerçekleştirdim. Bu arada bu çalışmayı yaparken usta gazetecilerimizden de yapılan çalışmalar hakkında fikirler alarak, kendi görüşlerini de konuma eklemeye çalıştım. Ayrıca tez konumda Balkanlarda yayımlanan diğer gazeteleri de eklemeyi ihmal etmedim. Çalışmama destek olan, fikirlerini, tecrübelerini benimle paylaşan bütün gazetecilerimize ve hocalarıma çok teşekkür ederim. Bu çalışmamı da en kısa zamanda kitap halinde ülkemde yayınlamayı düşünüyorum
İleriki dönemde bu alanda yapacağınız çalışmalarınız var mı?
Evet, çalışmalara başladım bile. Şimdiye kadar özellikle Türkiye başta olmak üzere birçok uluslararası kongreye katıldım. Birçok kongrede hem tez konum hem de Kosova’da Türkçe eğitimi konusunda birkaç kongrede yazılarım yayınlandı. Şu anda makale çalışmalarına devam ediyorum. Kendimi akademik anlamda geliştirmek için çalışmalarıma devam etmekteyim.
Bir eğitimci olarak gelecek nesillere ne gibi tavsiyelerde bulunabilirsiniz?
Hem okumayı seven biri olarak hem de bir eğitimci olarak özellikle gençlerimizin okuması konusunda başta kendi öğrencilerim olmak üzere sürekli yönlendirmelerime devam ediyorum. Teknoloji gelişiyor ve bizim buna ayak uydurabilmemiz ancak okumak sayesinde olacak. Gençlerimizin okumak için çok fazla fırsatları var. Türkiye bunun en güzel örneği. Okuyabilecekleri çok fazla bölüm var. Bu bölümler sayesinde de iş imkanı bulabilirler. En azından kendilerini geliştirebilmek ve sosyalleşmek için bu çok önemli. Türkiye’ye gitme imkanı olmayan kardeşlerimiz için kendi ülkelerinde de okuyabileceği birçok bölüm var. Korkmasınlar! Çünkü korkularını ancak okuma ile aşacaklar. Kendilerine güvensinler. Eminim bu sayede her şeyin üstesinden geleceklerdir. Umarım bütün gençlerimiz istedikleri ve hayal ettikleri bütün hedeflerine ulaşırlar.
