Geleneksel olarak her yıl aralık ayında bir araya gelen Birlik gazetesi eski çalışanları bu yıl da geleneği bozmadı. 

“Birlik” gazetesinin ilk sayısının yayınlanmasının 80. yıldönümünde, emektar gazeteciler geleneksel akşam yemeğinde Üsküp’te bir araya geldi.

Birlik gazetesi

Birlik gazetesinin temelleri 23 Aralık 1944 yılında atılmış ve ilk sayısı basılmıştı. Birlik gazetesi sadece Makedonya değil ulusalararası çapta da basılı medya tarihine en uzun soluklu gazeteler arasında yer almaktadır. İlk sayıları özel bir girişim olarak Yücel Teşkilatı tarafından çıkan ve birkaç sayı sonra tamamen devlet kontrolünde giren Birlik gazetesi içeriklere bakmaksızın Türk toplumunun kayıtlı arşivi olmuş ve sosyal hayat başta olmak üzere eğitim, kültür, sanat, spor, ekonomi ve siyaset gibi alanların nabzını tutmuştur. 

Kuzey Makedonya Devlet Arşivleri'nde; basın, göç, eğitim ve kültür ile ilgili yaptığımız bazı araştırmalar esnasında, 1950 yılında bir okul teftişinden çıkan raporu inceleme fırsatı bulmuştuk. Radoviş bölgesindeki Türk okulları ile ilgili bu raporda şunlar ifade edilmekteydi: “Program plan ve programa göre ilerlemiş ve Türkçeyi öğrenmede kullanılan temel yardımcı araç Birlik gazetesi ve Pioner dergisi olmuştur”. 

Birlik gazetesi çalışanları

Yeni Balkan Yayınları’ndan Cemal Süleyman’ın kaleminden çıkan Birlik'te 30 Yıl adlı kitap ve bu kitaba göre 1944 – 2004 yılları arasında Birlik’te çalışan olarak tespit edilen isimler şöyle: Ali Abdurahman, Nazmi Ömer, Şerafettin Ferid, Refik Şerif, Hüsamettin Vardar, Nurettin Davut, Şükrü Ramo, Mustafa Karahasan, Fahri Kaya, Necati Zekeriya, Fetah Süleyman Paşiç, Celal Tuna, Vefki Hasan, İlhami Emin, Emine Ademi, Hasan Mercan, Nüsret Dişo, Remziye Morina, Fethiye Çaviç, Süzan Karahasan, Mebrure Haydar, Şerif Miftar, Halise Mustafa, Kerim Dalip, Enver Ahmet, Nebahat Yusuf, Burhan Mısırlı, Zeynel İbrahim, Hasan Kumanova, Amir Kaliç, Avni Abdullah, Pakize Şaban, Gülserer Selim, Hamide Bayram, Sebahat Şemsi, Fahri Ali, Remzi Canova, İlhami Kamil, Sadık Celaleddin, Erol Hayrettin, Cemal Süleyman, Salim Abdullah, Ali Kubur, Saadet Nebi, Güler Selim, Sevdiye Şişko, Arif Ago, Drita Karahasan, Veli Ahmet, Halit Zeynullah, Ayşe Kaya, Suat Engüllü, Necdet Topoyan, Erdoğan Nezir, Enver İlyas, Biba İsmail, Alaettin Tahir, Necmiye Naci, Tüncel Ali, Esat Ohrili, Şeref Berzat, Perihan Süleyman, Ramiz Cerlek, Seyhan Kayın, Semahat Osman, Leyla Selman, Hülya Davut, Erdoğan İsmail, Turan Osman, Naser İdriz, Gülser Klinçe, Salih Salih, Soraya Şahin, Remziye Şerif, Seniha Zeyneloviç, Oktay Omeragiç, Hayro Yakup, Türkan Ali, Şenol Hayrettin, Menderes Nurettin, Hanife Şabanovska, Aynur Seyfullah, Ümran İsmail, Gülistan Dalip, Sevin Alil, Bilgin Celaleddin, Melahat Ali, Esat Bayram, İsmet Bilal, İrfan Bellur, Semra Samet, Lidya Arsovska, Sevim Zeynel, Severcan Daçi, Bogosov Yanev, Semra Ayvaz, Cangül Tahir, İsmail İsmail, Avni Salih, Fadil Abdullah, Sabahattin Sezair, Tome Apostolov, Abdurahman Sait, Destan Destan, İdris Bilaloğlu, Gotak Beyzat, Sabit Yusuf, Faruk Lokan, Hamdi Hasan, Tahip Tahir, Emine Polojani, Eyüp Salih, Muharrem Yusuf, İsa Şimşek, Hasan Poçinka, Sadık Tanyol, İsmailhakkı Koç, Spase Georgiev, Fahriye Recep, Aysel Selim, Nadire Maksut, Seyhan Lama, Selahattin Koka, Semra Celalettin, Nermin Kemal, Enis Emin, Engin Musli, Ethem Kubur, Süleyman Abdürahman, Havva Poçe, Turan Sulçev, Sami Sami, Mustafa Nebi, Turan Mahmut, Asude Abdül, Mustafa Asım, Yusuf Edip, Nabi Yusuf, Tode Blajevski. 

Türk dünyasının en büyük kültürel mirası

60 yıl. Bazen iki haftada bir, bazen haftada 3 gün çıkan süreli yayın olarak Birlik gazetesinin yanı sıra uzun soluklu Sesler Kültür Sanat Dergisi, Sevinç ve Tomurcuk çocuk dergileri yayımlandı. Makedonya Millî Kütüphanesi’ni taradığınızda başta hikâye ve şiir kitapları olmak üzere Birlik etrafında toplanan yazar ve şairlerin 225 Türkçe yazılmış eserini görebiliriz. Birlik Yayınları’nın yayınlarında Makedonca, Boşnakça ve dünyanın diğer dillerinde yazılmış klasiklerden çevirilerin yapıldığını görüyoruz. Yugoslavya döneminde tüm bu kalıcı eserlere imza atılması, yapılanların büyük bir emek sonucu ortaya çıktığını gösteriyor. Bu mirası eksiği ve artısıyla taşımanın tüm Türk dünyası için bir borç olduğuna inanıyoruz.

Aralık 2003 yılında özelleştirilip, birkaç ay sonra 18 Mart 2004 yılında 6 bin 72’inci sayısı ile yayın hayatı son bulan Birlik gazetesinin sadece Makedonya Türklerinin değil, Türk dünyasının en büyük kültürel mirasları arasında yer aldığını ifade etmek lazım.